ashpër

Shqip

Mbiemër

ashpër mb. -

Që e ka sipërfaqen me të dala të vogla, që nuk është i lëmuar në të prekur, që të gërvisht lëkurën kur e prek; kund. i butë. Letër e ashpër. Lëkurë (pëlhurë) e ashpër. Duar të ashpra. Çarçaf i ashpër. Dërrasë e ashpër.
Që është i fortë, që nuk përkulet në të prekur, i kreshtë; kund. i butë. Lesh i ashpër. Mjekër (qime) e ashpër. Furçë e ashpër.
Me thërrmija a me kokrriza të mëdha, jo i imët, i trashë. Miell i ashpër. Sheqer i ashpër. Rërë e ashpër.
tekst. Që sapo ka dalë nga tezgjahu dhe nuk është përpunuar më tej. Pëlhurë (beze) e ashpër. Fill i ashpër. Prodhime të ashpra.
Që është me male të larta e me shkëmbinj të thepisur, i thyer, i vështirë për t'u kaluar (për një vend); kund. i butë. Vend i ashpër. Male të ashpra. Krahinë e ashpër. Natyrë e ashpër.
fig. Që shoqërohet me të ftohtë të madh, me ngrica e me stuhi dëbore (për motin); kund. I butë. Mot i ashpër. Dimër i ashpër. Klimë e ashpër.
fig. Që është shumë i rreptë e i përgjakshëm; që bëhet me vështirësi dhe me mundime të mëdha, që është plot ndeshje e përpjekje të vështira. Luftë (përleshje) e ashpër. Ndeshje e ashpër. Jetë e ashpër. Kushte të ashpra. Konkurrencë e ashpër.
fig. Që i mungon butësia; që nuk sillet me dashamirësi, i vrazhdë; që shpreh rreptësi, i rreptë; kund. i butë. Prind (mësues) i ashpër. Sjellje e ashpër. Fytyrë e ashpër. Zë (ton) i ashpër. Fjalë (përgjigje) e ashpër. Bëhet i ashpër.
fig. Që godet rëndë e pa lëshime; që kërkon zbatim të përpiktë e pa shmangie; i rreptë, i shtrënguar. Ligj (rregull) i ashpër. Disiplinë e ashpër. Dënim i ashpër. Masa të ashpra. Kritikë e ashpër. E vërteta e ashpër.
Që është i fortë, por i cilësisë së dobët e me shije të keqe, jo i këndshëm në të ngrënë a në të pirë; i dobët, i varfër nga përmbajtja ushqyese. Raki (verë) e ashpër. Duhan i ashpër. Ushqime të ashpra ushqime të thata për kafshët, si kashta etj.
si em. ~ër, ~rit (të) as. Ashpërsi në sjellje e në fjalë; kund të butë. I foli (e pyeti, iu përgjigj) me të ashpër. E zuri me të ashpër.

Ndajfolja

ashpër ndajf. -

Me thërrmija të mëdha, me kokrriza jo të imëta, trashë. Bluaj ashpër. I thërrmuar ashpër.
fig. Në mënyrë të rreptë e të përgjakshme; pa mëshirë, me egërsi, rreptë. Sulmon (godit) ashpër. Luftoj ashpër. Kundërshtoi ashpër.
fig. Në mënyrë të vrazhdë, me ashpërsi, rëndë. Flas (përgjigjem) ashpër. Sillet ashpër.
fig. Në mënyrë të prerë, pa lëshime, rreptë. Dënoj (gjykoi) ashpër. Kritikoj (qortoj) ashpër.^[1]