fyt

Nga Wiktionary

FYT m.

1. Pjesa e sipërme e gypit, nëpër të cilin kalon ushqimi prej gojës në stomak; pjesa e përparme e qafës; grykë. Me mbeti në fyt. Me dhemb fyti. Zë (kap) për fyti. E shtrëngoi (e mbërtheu) për fyti (në fyt). Iu hodh në fyt iu sul iu vërvit në grykë. U zhyt deri në fyt. I ngectë në fyt! mallk.

2. Pjesa e sipërme e gypit të frymëmarrjes, gabzherr, laring. I zuri fytin. M'u tha fyti. Flet me fyt i shqipton fjalët me grykë.

3. edhe ~E, ~ET bised. Gyp. Fyt i hollë. Fyt prej qelqi.

4. edhe ~E, ~ET bised. Lëfyt fyti i ujitëses. Krua me pesë fyte.

5. Jaka e mbyllur e një këmishe a e një fustani; qafa e një trikoje, e një këmishe etj.; grykë. Këmishë pa fyt. Triko me fyt. Mbërthej (zbërthej) fytin.

6. edhe ~E, ~ET bised. Sasia e një lëngu që gëlltitim me një të përcjellë, gllënjkë. Një fyt raki (ujë). E piu pagurin me dy fyte.

7. përd. mb. bised. I zbrazët, bosh. Fyelli është fyt. E ka barkun fyt.

8. përd. ndajf. bised. Pa gjë, zbrazët, bosh. E lë fyt. Mbeti fyt.

  • Deri (gjer) në fyt jashtë mase, shumë. Fyt me (për) fyt fytafytas, fytas. Me zemër në fyt me zemërim, me inatin te gryka. E bëri fyt diçka

a) e hëngri të tërë, s'la më asgjë;

b) e prishi krejt, e shkatërroi të gjithë. I foli me fyt dikujt i foli me mat. Iu hodh në fyt (në grykë) dikujt shih te GRYKË,~A. Njom fytin shih te NJOM 5. I rri (i qëndron) me fyt dikujt i rri gjithë inat, i rri hundë e buzë. Ja shyt, ja fyt shih te SHYT. E zuri (e kapi, e mbërtheu) për fyti (për gryke) e shtrëngoi fort dikë që të bëjë një punë që donte ai; e vuri në gjendje shumë të vështirë, ia vuri të dyja këmbët në një këpucë. I zëntë fytin (grykën)! mallk. mos e gëzoftë, i ngectë në grykë! Iu zëntë fyti! mallk. vdektë! U zë (u kap) për fyti (për gryke) me dikë u grind shumë ashpër me dikë, u kacafyt. M'u bë lak në fyt (në grykë) shih te LAK,~U. Nuk e duron litarin në fyt shih te LITAR,~I. I hipi zemra në fyt u inatos, u zemërua shumë. E ka fytin të gjatë (të madh) shih te GJATË (i, e). E kishte lakun (litarin, thikën) në fyt (në grykë) shih te LAK, ~U. E kishte shpirtin në fyt ishte gjaknxehtë, ishte inatçi i madh. Me kërceu gjuha në fyt shih te GJUH/Ë,~A I. Iu lidh (iu bë, iu mblodh) një nyjë në fyt (në grykë) shih te NYJ/E, ~A. I mbeti kocka në fyt dikujt shih te KOCK/Ë, ~A. I mbeti (i ngeci, i ngriu) fjala në fyt (në buzë, në gojë, në grykë) shih te FJAL/Ë,~A. Ma pruri (ma solli) shpirtin në fyt (ndër dhëmbë) më lodhi a më mundoi shumë, me mërziti shumë. Iu tha pështyma në fyt (në grykë) shih te PËSHTYM/Ë,~A. I vuri thikën (thonjtë) në fyt (në grykë) dikujt shih te GRYK/Ë, ~A. I ka vënë shkelmin (këmbën, duart) në fyt (në grykë, në gjoks) dikujt shih te SHKELM,~I. I erdhi kocka në fyt është në gjendje shumë të vështirë. I erdhi (shpirti) në fyt (në majë të hundës) shih te HUND/Ë,~A. I erdhën (iu mblodhën, iu ngritën) zorrët në fyt (në grykë, te goja) shih te ZORR/Ë, ~A. Ra fyti e na mbyti lakmia e madhe të merr me qafë a të turpëron. Fyti është vëllai i detit fj. u. njeriu duhet të ketë masë në të ngrënë e në të pirë, përndryshe mund të shpenzojë tërë pasurinë, barku është pus pa fund. Kafshata e madhe të zë fytin fj. u. shih te KAFSHAT/Ë,~A. Luga e madhe të zë fytin (të shqyen gojën) fj. u. shih te LUG/Ë,~A. Thela e madhe të ngec në fyt fj. u. shih te THEL/Ë,~A. Arra (kaçka) e fytit anat. shih tek ARR/Ë,~A. Fyti I keq mjek. difteria kapaku i fytit anat. njerithi. Lulja e fytit anat. shih te LUL/E,~JA. Molla (mollëza) e fytit anat. shih te MOLL/Ë,~A. Parmat e fytit anat. shih te PARM/Ë,~A.