këndoj

Nga Wiktionary

KËNDOJ I kal.

  • 1. Nxjerr me zë tinguj muzikorë, duke shqiptuar fjalët e një vjershe, jap me zë një pjesë muzikorë, ia them këngës, ia marr një kënge; kam aftësi të posaçme për të nxjerrë me zë tinguj muzikorë. Këndoj një këngë. Këndon bukur (shtruar, si bilbil). Këndon e kërcen.
  • 2. jokal. Jam këngëtar, punoj si këngëtar në një ansambël, në estradë, në operë etj. Këndon në ansamblin e këngëve e të valleve (në korin e radios, në estradë).
  • 3. jokal. vet. veta III. Nxjerr zë melodik, lëshon një zë si këngë, nxjerr tinguj të zgjatur si këngë (për disa shpendë dhe kandrra). Këndojnë zogjtë. Këndon bilbili (qyqja, lauresha, kanarina). Këndon gjinkalla. Këndoi këndesi (gjeli).
  • 4. jokal. vet. veta III. Nxjerr një zhurmë të vijueshme që herë dobësohet, herë bëhet më e fortë; punon mirë duke nxjerrë një zhurmë të njëtrajtshme; nxjerr tinguj të harmonishëm; buçet. Këndojnë telat e telefonit. Këndon burimi. Këndon mitralozi. Këndon motori (makina). Këndo, kitara ime!
  • 5. edhe jokal. Bëj një vjershë për dikë, i kushtoj një këngë dikujt a diçkaje të shtrenjtë, thur këngë për nder të dikujt; i thur himn dikujt, e përjetësoj në këngë a në vargje, ngre lart në këngë a në vargje cilësitë e virtytet e tij. I këndojmë Atdheut (për trimat, për heronjtë). Këndoj trimëritë (heroizmin) e dëshmorëve. I këndojnë lirisë (punës). I këndon vashës.
  • 6. jokal. vet. veta III fig. Shpreh një ndjenjë gëzimi a entuziazmi; merr një pamje të bukur e të gëzuar, duket sikur ia thotë këngës (për rrugët, ndërtesat etj.). I këndon zemra është shumë i gëzuar. Të këndoftë zemra! ur. Nuk i këndon buza nuk i qesh buza. Këndon dhoma (shtëpia). Këndojnë rrugët.
  • I këndon alilluja dikujt shih tek ALILLUJA. I këndoi fermanin vjet. shih te FERMAN,~I. I këndon gishti dikujt shih te GISHT,~I. E këndoftë hoxha (prifti)! mallk. vjet. shih te HOXH/Ë,~A. I ka kënduar huti dikujt shih te HUT,~I. I këndoi kollofruthin thjeshtligj. shih te KOLLOFRUTH,~I. I ka kënduar kukuvajka dikujt shih te KUKUVAJK/Ë, ~A. Nuk këndon me perde dikush shih te PERD/E,~JA. Këndon qyqja për dikë shih te QYQ/E,~JA. I ka kënduar qyqja dikujt a diçkaje shih te QYQ/E,~JA. I ka kënduar qyqja në derë shih te QYQ/E,~JA. S'këndon më ajo qyqe shih te QYQ/E,~JA. I këndoi në tru tall. shih tek TRU,~RI. Më këndon veshi (i djathtë) shih te VESH,~I. I këndon (i fryn, i fishkëllen) në vesh dikujt shih te VESH,~I. I këndojnë (i kërcasin, i gërhasin) zorrët shih te ZORR/Ë, ~A. S'i këndon më gjeli në shtëpi shih te GJEL,~I. I këndojnë dyzet gjela mbi kokë shih te GJEL,~I. I këndon gjeli në samar shih te GJEL,~I. Kur të këndojë qyqja e kuqe (nga bishti) iron. shih te QYQ/E,~JA. S'këndon zhaba në të thatë fj.u. shih te ZHAB/Ë,~A.

KËNDOJ II kal. bised.

  • 1. Lexoj, lëçit. Këndoj një letër (një libër). Këndoj gazetën. Ia këndova në sy. Di (ka mësuar) të shkruajë e të këndojë.
  • 2. jokal. vet. veta III. Shkruan, thotë. Ç'këndon këtu? Ç'këndon gazeta (shpallja)?
  • 3. vjet. Ysht. E këndonte prifti (hoxha, yshtësja).
  • T'i këndon (t'i lexon) kartat (letrat) në xhep shih te XHEP,~I. Vetë këndon, vetë shkruan (vetë shkruan, vetë vulos) shih te SHKRUAJ.