shah

Nga Wiktionary

SHAH I m.

  • 1. Lojë me prejardhje nga vendet e Lindjes, që luhet ndërmjet dy vetave në një dërrasë të ndarë në gjashtëdhjetë e katër katrorë të vegjël dhe me tridhjetë e dy figura (gjashtëmbëdhjetë të bardha e gjashtëmbëdhjetë të zeza), të cilat kanë vlera të ndryshme dhe vendosen e lëvizin sipas disa rregullash të caktuara; fusha dhe figurat e kësaj loje. Loja e shahut. Kampionati i shahut. Fushë (dërrasë, gur) shahu. E mundi në shah.
  • 2. Gjendja në këtë lojë, kur figura e mbretit është sulmuar drejtpërdrejt nga një figurë kundërshtare; sulm i drejtpërdrejtë me një figurë mbi mbretin e kundërshtarit. Shah i përhershëm. Shah mat. Shah me kalë. I jap shah. Jam shah.
  • Gur shahu dikush që vepron sipas dëshirave të një tjetri.

SHAH II m.

  • Titulli që mbanin mbretërit në disa vende të Lindjes (si në Iran etj.); ai që mbante këtë titull.

SHAH ndajf.

  • 1. Duke qëndruar vetëm mbi këmbët e prapme, arithi, qirithi (për kafshët si kali, ariu etj.); drejt përpjetë (për sendet); shahthi. Shah përpjetë. U ngrit shah. Shkopi qëndroi shah.
  • 2. Shtang. Mbeti shah.
  • 3. fig. Vetëm, pa njeri, shkretë.